Brouwerij Jopen

Historisch bier uit Haarlem

Brouwerij Jopen illustreert hoe bier een hele gemeente nieuw aanzien kan geven. Bij haar oprichting kreeg Jopen van Haarlem de opdracht om de stad van nieuwe glans te voorzien door middel van een eigen bier, te brouwen in het kader van het 750-jarige bestaan van Haarlem.

Startpremie: twee in het stadsarchief gevonden eeuwenoude recepten voor bier. Een recept uit 1407 leverde Koyt op. Het andere recept, uit 1501, was dat voor het huidige Hoppenbier. Met het laatste bier wordt het feest in 1994 ingeluid: de start van Jopen!

Zo'n 25 jaar later heeft Jopen van Haarlem weer een echte brouwstad gemaakt en is de brouwerij een waar biericoon in het Nederlandse bierlandschap.

Haarlemse brouwerstraditie

“Jopen is een historische naam die we hebben gevonden toen we gingen brouwen”, vertelt oprichter Michel Ordeman. “Het verwijst naar een maat van een houten vat van 112 liter die in Haarlem werd gebruikt om bier te vervoeren.”

Het wordt een groot succes, want de bieren vinden gretig aftrek. Michel: “Het idee was toen om het voor 1 jaar te doen. Maar het sloeg zo aan, dat we vonden dat we ermee door moesten gaan.”

Het succes markeert tevens de start van de terugkeer van de eeuwenoude brouwerstraditie in Haarlem. Dat krijgt echt gestalte in 2010, bij de opening van de Jopenkerk in de voormalige Jacobskerk. Voor Michel is dit een belangrijk moment: “De kerk stond op de nominatie gesloopt te worden. Het hele traject naar de opening was lang, maar ook mooi. De opening van de Jopenkerk is voor mij het hoogtepunt van Jopen tot nu toe.”

Gezien het resultaat kunnen we zeggen dat het glansrijk is gelukt, niet voor niets wordt de Jopenkerk in 2013 uitgeroepen tot mooiste bar van Nederland. Michel is gepast trots: “Het is heel leuk om de positieve reacties te horen en het effect te zien van een brouwerij in een kerk. De koperen ketels zijn echt de blikvangers, ze vormen een soort altaar in het midden van de kerk. Met daarnaast een modern horecabedrijf, waar je kan genieten van ons bier en goed eten.”

Kenmerkend Jopen bier

“De bieren van Jopen zijn anders”, aldus Michel. “Toen we begonnen hebben we gekozen voor historische Haarlemse recepten, gebrouwen volgens de toen geldende brouwerskeur. Die beschreven dat je moest brouwen met haver, tarwe en gerst. Vooral haver was in 1994 vernieuwend en we besloten om daar mee door te gaan: het multi-graan effect als zowel historisch als vernieuwend kenmerk van Jopen.”

Dat is niet het enige: “Onze bieren moeten een eigen twist hebben. Niet om maar anders te zijn, wel om een smaak neer te zetten die kenmerkend anders is dan men al gehad heeft.”

Dan gebeurt er ook wel eens iets aparts. Michel: “Het meest bijzondere ingrediënt waar we ooit mee hebben gebrouwen is wel schapenstront-gerookte mout. Dit was bij een collab met een IJslandse brouwerij, waar deze manier van roken vrij normaal is.”