De Craft Beer Revolutie: een revolutie van speciaalbier

De craft beer revolutie heeft de bierwereld grondig veranderd en op zijn kop gezet – wat verwacht je anders van een revolutie? Maar er is iets vreemds aan de hand: niemand lijkt precies te weten wat craft beer nu eigenlijk is, er is niet eens een definitie voor, en toch zorgde het voor een revolutie!

Drooglegging

Eigenlijk schrijf je natuurlijk: ‘the Craft Beer Revolution’, met hoofdletters om aan te geven dat het Amerikaans-Engels betreft. Het fenomeen ‘craft beer’ is in Amerika begonnen. Wanneer de revolutie uitbrak kunnen we precies zeggen: dat was in 1978. In dat jaar namelijk tekende President Jimmy Carter een wet die het verbod op thuisbrouwen ophief. Dat verbod was een overblijfsel van de drooglegging (the prohibition), een periode waarin het in Amerika bij de wet verboden was om alcohol te produceren of te verkopen (alcohol drinken werd, apart genoeg, niet verboden).Die periode duurde maar liefst dertien jaar: van 1920 tot en met 1933.

Voor de drooglegging was de bierfabricage, net als in Europa, vooral een lokale activiteit. Aangezien Amerika vooral bevolkt werd door immigranten, kon je ongeveer aan het bier zien waar de bevolking oorspronkelijk vandaan kwam: tarwebier in Duits gebied, ales in Engels gebied, en wijn in Italiaans gebied.

Voor ieder wat pils

Begin negentiende eeuw waren er meer dan vierduizend brouwerijen actief: in 1900 waren dat er al minder dan tweeduizend. Twintig jaar later, als de drooglegging wordt afgekondigd, zijn er nog maar dertienhonderd brouwerijen over. Slechts enkele tientallen pakken de draad weer op na de afschaffing van de drooglegging. Het meest opvallend is dat vrijwel alle brouwerijen dan bijna alleen maar pils brouwen. Pils is gebaat bij productie op grote schaal en dat ging hand in hand met massareclame, een uitvinding van na de Tweede Wereldoorlog. In hoog tempo nemen brouwers elkaar over, en midden jaren zestig zijn er nog maar 63 brouwerijen over. Slechts een daarvan, Anchor Brewing Company uit San Francisco, brouwt geen pils, de rest vrijwel alleen maar.

Opkomst thuis brouwen

Langzamerhand neemt de bierimport toe en Belgische bieren komen binnen Amerikaans handbereik. Als dan het thuisbrouwverbod wordt opgeheven, gaan honderden enthousiastelingen bier brouwen, vooral geïnspireerd door de ‘nieuwe’ smaken die ze door de importbieren hebben leren kennen. Een enkeling maakt er zijn beroep en zo openen plotseling enkele honderden brouwerijen hun – kleine – poorten. De consument omarmt het en als het nieuwe millennium aanbreekt, komt de vaart er echt in: vandaag openen elke dag twee brouwerijen hun deuren in Amerika, en het totaal is de vijfduizend al voorbij! Liefkozend spreken de Amerikaanse bierliefhebbers van ‘craft beer’.

De revolutie

Dit is dan de ‘craft beer revolution’, vrij vertaald ‘de revolutie van ambachtelijke bieren’. De consument wilde een andere smaak bier dan het geijkte pils – vergeet niet dat Amerikaans lager nog vlakker en eenvormiger smaakt dan ons pils. En duizenden enthousiaste brouwers doken in dat gat: van stouts, porters, India pale ale’s en gose, tot saison aan toe: ze herontdekten de bierstijlen en, smaken van weleer en brachten die opnieuw tot leven. 

Craft bier

Gek genoeg bestaat er geen definitie van ‘craft beer’, wel van wat een ‘craft brewer’ ook al zegt men zelfs niet eens dat ‘craft beer gebrouwen wordt door een craft brewer’! Een craft brewer is ‘klein, traditioneel en onafhankelijk’. Maar ja, zo is Heineken ook ooit begonnen. Misschien is een definitie helemaal niet eens nodig: wat werkelijk craft beer is, herken je meteen als je het in je hand hebt en als je het aan je lippen zet. De craft beer revolution leeft in het hart van de bierdrinker en daar is de strijd allang gestreden!